Jak stres w pracy wpływa na zdrowie pracownika? Przewlekły zbyt wysoki poziom kortyzolu, czyli hormonu stresu, może siać poważne spustoszenie w organizmie człowieka. Konsekwencje stresu widoczne są nie tylko w pogarszającym się stanie zdrowia pracownika, ale także w zmniejszeniu poziomu produktywności w przedsiębiorstwie. Oczywiście stres jest integralną częścią życia i naturalną reakcją na wyzwania. Poziom stresu powinien mieć jednak optymalny poziom – zbyt wysoki niesie ze sobą kłopoty. Dowiedz się, jakie mogą być przyczyny i jak zmniejszyć stres w pracy!
Stres w pracy – czym jest stres zawodowy?
Stres jest nieodłącznym elementem życia. Definicja stresu głosi, że jest to specjalny stan mobilizacji organizmu na oddziaływanie silnych bodźców. Stres może mieć jednak również działanie paraliżujące – i to właśnie ono może negatywnie wpływać na zdrowie. Stres zawodowy pojawia się, gdy wymagania przełożonego i zakres obowiązków są większe niż posiadane przez pracownika umiejętności i wiedza. Jeśli pracownik nie może sprostać wszystkim oczekiwaniom pracodawcy, rodzi to silny stres związany z pracą zawodową.
Przyczyny stresu w pracy – źródła stresu w środowisku pracy
Odporność na stres jest cechą osobniczą każdego człowieka. Stres na stanowisku pracy może jednak zwiększać się przez pewne czynniki stresogenne. Do czynników wywołujących stres zalicza się:
- odpowiedzialny charakter pracy;
- zbyt wiele obowiązków;
- praca pod presją czasu;
- nieelastyczny i zbyt długi czas pracy;
- brak możliwości awansu;
- zbyt niskie kwalifikacje;
- słabo sprecyzowane obowiązki;
- zła komunikacja w firmie;
- niekomfortowe warunki pracy;
- brak wsparcia ze strony przełożonego;
- zabieranie pracy do domu;
- niejasność roli zawodowej i celu pracy.
Wysoki poziom stresu w życiu zawodowym – objawy stresu w pracy
Stres incydentalny, czyli chwilowy, objawia się poceniem, trzęsieniem rąk, ściskaniem w gardle lub zawrotami głowy. W przypadku przewlekłego stresu sytuacja wygląda poważniej. Sytuacje stresowe w pracy mogą powodować wiele problemów, takich jak:
- złe samopoczucie;
- bezsenność;
- problemy w życiu seksualnym;
- nadciśnienie;
- przyspieszony rytm bicia serca;
- biegunki;
- agresja;
- problemy z koncentracją i pamięcią;
- zaburzenia kreatywności;
- depresja;
- zaburzenia cyklu miesiączkowego u kobiet;
- brak umiejętności podejmowania decyzji;
- uzależnienia od używek (alkoholu, nikotyny lub narkotyków).
Jak stres wpływa na relacje ze współpracownikami? Skutki stresu w pracy
Osoba, która cierpi na przewlekły stres w miejscu pracy, może stać się wycofana i mniej zaangażowana w życie firmy. Pracownik, któremu towarzyszy ciągłe zmęczenie, rozdrażnienie, a nawet stany depresyjne będzie miał problemy z prawidłową komunikacją i relacjami ze współpracownikami i przełożonymi. Taki pracownik staje się znacznie mniej produktywny i częściej popełnia błędy. Stres może również powodować poważne choroby, np. nadciśnienie, nerwicę, miażdżycę i inne schorzenia układu sercowo-naczyniowego.
Silny stres związany z pracą – konsekwencje dla pracodawcy
Zdrowie psychiczne i fizyczne pracownika jest bardzo ważne. Zadowolony i szczęśliwy pracownik, który dobrze czuje się w miejscu pracy, będzie pracował efektywniej. Wzmożony poziom stresu u pracowników z pewnością odbije się również na funkcjonowaniu przedsiębiorstwa. Najczęstszymi skutkami sytuacji stresogennych w firmie są:
- częste nieobecności pracowników;
- małe zaangażowanie w pracę;
- duża rotacja pracowników;
- słaba produktywność i efektywność;
- zwiększona liczba pomyłek i wypadków przy pracy;
- skargi od klientów;
- negatywny wizerunek firmy.
Długotrwały stres a wypalenie zawodowe
Skutkiem przewlekłego stresu w miejscu pracy może być wypalenie zawodowe. Syndrom Burnout (wypalenia zawodowego) objawia się brakiem satysfakcji i zadowolenia z wykonywanej pracy. O wypaleniu możemy mówić wtedy, gdy wcześniej zajęcie zawodowe było spełnieniem marzeń pracownika i sprawiało mu przyjemność. Osoba, która doznała wypalenia, przestaje się rozwijać zawodowo, czuje się przepracowana i nie angażuje się w pracę. Objawy mogą nieco przypominać depresję, jednak nie powinno się mylić tych jednostek chorobowych. Skutecznym lekarstwem zazwyczaj jest przebranżowienie.
Jak walczyć ze stresem pracowników? Działania prewencyjne pracodawcy
Aby zmniejszyć ryzyko sytuacji stresogennych, pracodawcy powinni zwrócić uwagę na kilka ważnych elementów organizacyjnych w swoich przedsiębiorstwach. Działania prewencyjne mogą obejmować następujące czynniki:
- odpowiednia rekrutacja (adekwatne kwalifikacje do stawianych wymagań);
- szkolenia zawodowe podnoszące kwalifikacje pracowników;
- jasna struktura firmy i precyzyjny opis stanowiska;
- praca nad właściwą komunikacją między pracownikami i przełożonymi;
- działania podnoszące poziom integracji między pracownikami;
- właściwe docenianie pracowników (możliwość awansu, podwyżki i premie uznaniowe).
Metody radzenia sobie ze stresem – jak przestać się stresować?
Przede wszystkim nie wstydź się swojego problemu i nie bój się skorzystać z pomocy specjalisty! Szybka reakcja na pierwsze objawy nadmiernego stresu czy wypalenia zawodowego pozwoli ci odzyskać spokój, harmonię i dobre samopoczucie. Bardzo ważna jest również regularna aktywność fizyczna – ruch pozwala skutecznie rozładować napięcie i jest jedną z najlepszych form radzenia sobie ze stresem. Pamiętaj, aby wybrać aktywność, która będzie sprawiała ci przyjemność. Zadbaj także o prawidłową ilość snu i znajdź każdego dnia chwilę na rozrywkę lub hobby.
Domowe sposoby na stres – techniki relaksacyjne do walki ze stresem
Medycyna naturalna również ma do zaoferowania kilka skutecznych sposobów na walkę z nadmiernym stresem. Technika relaksacyjna polegająca na świadomym oddychaniu pozwoli uspokoić się w sytuacji stresogennej – weź spokojny oddech nosem, a następnie dłuższy wydech również nosem. Codzienna medytacja pomoże wyciszyć się i zapomnieć o problemach w pracy. Na ukojenie nerwów sprawdzą się także napary z ziół – melisa, waleriana, chmiel i lawenda. Do kąpieli warto dodać kilka kropli olejków eterycznych.
Stres w pracy w większości przypadków nie jest niebezpieczny i zapewnia odpowiednią motywację do stałego rozwoju i podnoszenia swoich kwalifikacji. Jeśli jednak poziom stresu jest zbyt wysoki i sytuacja wymyka się spod kontroli, warto skorzystać z pomocy psychologa i domowych sposobów na ukojenie nerwów. W krytycznych przypadkach należy rozważyć zmianę pracy.
Zobacz także:- Co to jest ryzyko zawodowe? BHP a ocena ryzyka zawodowego
- Art. 210 KP, czyli kiedy pracownik może odmówić wykonania powierzonych mu poleceń?
- Szkolenie BHP – co ile lat? Jak długo jest ważne szkolenie BHP?
- Art. 211 KP. Jakie prawa i obowiązki ma pracownik w świetle prawa pracy?
- Czynniki niebezpieczne występujące w środowisku pracy
