Stanowiska pracy różnią się od siebie charakterem wykonywanych tam czynności, miejscem prowadzenia prac i wieloma innymi zmiennymi. Dla każdego stanowiska powinny być określone czynniki niebezpieczne. Są to potencjalne źródła, z których może powstać sytuacja zagrożenia dla pracownika. W jaki sposób określa się czynniki niebezpieczne i jaki mogą mieć wpływ na organizm człowieka? Przeczytaj!
Czym są czynniki niebezpieczne i w jaki sposób mogą oddziaływać?
Jednym z obowiązków pracodawcy względem pracownika jest dbanie o jego zdrowie i zapewnienie mu maksymalnego bezpieczeństwa. W wielu zakładach nie sposób wyeliminować wszystkich zagrożeń i jednocześnie przeprowadzać wydajnie pracy. Oceniając czynniki niebezpieczne dla danego stanowiska, pracodawca wskazuje na zagrożenia, których nie da się wyeliminować, a mogą one niekorzystnie oddziaływać na pracownika.
Czynniki niebezpieczne to wszystkie sytuacje niebezpieczne, do których może dochodzić w czasie wykonywania pracy. Ich bezpośrednim skutkiem może być uraz pracownika, a nawet wywołanie stałego uszczerbku na zdrowiu. Do urazu może dojść poprzez oddziaływania na pracownika czynników:
- fizycznych;
- chemicznych;
- biologicznych;
- psychofizycznych.
Czynniki niebezpieczne, szkodliwe i uciążliwe – podobieństwa i różnice
Część specjalistów stosuje pojęcie czynników niebezpiecznych w odniesieniu do wszystkich zagrożeń na stanowisku pracy. Tymczasem w zależności poziomu zagrożenia, można podzielić je na trzy grupy:
- czynniki niebezpieczne – są to wszystkie zdarzenia, które mogą doprowadzić do urazu, uszczerbku na zdrowiu, a nawet śmierci pracownika;
- czynniki szkodliwe – czynnik oddziaływujący na pracownika może doprowadzić do schorzenia i utraty zdrowia;
- czynniki uciążliwe – same w sobie nie stanowią zagrożenia dla pracowników, jednak mogą oddziaływać na niego niekorzystnie, utrudniać prawidłowe wykonywanie pracy, a w efekcie zwiększyć prawdopodobieństwo występowania wypadków i urazów.
Poziom zagrożenia, jakie wywołuje dane zjawisko, jest określany indywidualnie dla każdego z nich. Zagrożenie, które występuje w jednym miejscu procesu technologicznego, może być uznane za szkodliwe, tymczasem w innym będzie jedynie uciążliwe. Ponadto skala zagrożenia może rosnąć i spadać w miarę zmiany warunków na stanowisku roboczym.
Najpopularniejsze czynniki niebezpieczne
Najbardziej niebezpieczne dla zdrowia czynniki niebezpieczne są związane z zagrożeniami mechanicznymi. Przede wszystkim należy tu wymienić maszyny i urządzenia, których ruchome części mogą doprowadzić do narażenia zdrowia. To także pojazdy i maszyny poruszające się w obrębie zakładu.
Czynniki niebezpieczne związane z lokalizacją miejsca pracy
Wśród czynników fizycznych często wymieniane są zagrożenia związane z lokalizacją stanowiska pracy. Za takie można uznać śliskie powierzchnie, różnice wysokości poszczególnych poziomów, a także ostre krawędzie czy poruszające się w pobliżu maszyny. Do fizycznych czynników niebezpiecznych zalicza się również zagrożenia związane ze skrajnymi temperaturami.
Czynniki niebezpieczne pochodzenia chemicznego i biologicznego
Sporą grupę stanowią czynniki niebezpieczne pochodzenia chemicznego i biologicznego. Zalicza się do nich wszelkie środki, które mogą negatywnie oddziaływać na organizm, a wchłaniane są przez drogi oddechowe, błony śluzowe i skórę. Czynniki te mogą być drażniące i uczulające, ale również toksyczne, rakotwórcze, czy upośledzające funkcje organizmu.
Czynniki niebezpieczne na stanowisku pracy – obowiązki pracodawcy
Najważniejszym obowiązkiem pracodawcy jest stworzenia stanowiska, w którym czynniki niebezpieczne są ograniczone do niezbędnego minimum. Pracodawca ma obowiązek poinformować pracownika o zagrożeniach występujących na danym stanowisku pracy. Ma też udostępnić środki ochrony indywidualnej, które mogą zneutralizować działanie czynników.
Wiesz już, jakie są najczęściej występujące czynniki niebezpieczne w pracy. Choć ich usuwanie i neutralizacja mogą być kosztowne, warto podejść do tego sumiennie. Zdrowie osób pracujących w zakładzie powinno być najważniejsze dla wszystkich.
- Zagrożenia mechaniczne występujące w środowisku pracy
- Czynniki uciążliwe w środowisku pracy – jakie czynniki niebezpieczne mogą występować w środowisku pracy? Poznaj zasady BHP!
- Zagrożenia fizyczne – uciążliwe i szkodliwe czynniki w środowisku pracy
- Czynniki szkodliwe i uciążliwe w środowisku pracy – dowiedz się, czym są badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia
- Zagrożenia chemiczne na stanowisku pracy – rodzaje zagrożenia i występowanie